Mikroinstalacja fotowoltaiczna – co to jest? Poznaj korzyści, dotacje
W czasach, gdy koszty energii elektrycznej rosną, oferty mikroinstalacji fotowoltaicznej cieszą się wśród inwestorów coraz większą popularnością. Czym zatem są mikroinstalacje fotowoltaiczne i jak wyglądają kwestie techniczno-prawne związane z ich montażem i dofinansowaniem? Co warto wiedzieć, zanim przystąpimy do montażu instalacji prosumenckiej w naszym domu?
Co to jest mikroinstalacja fotowoltaiczna?
Definicja mikroinstalacji fotowoltaicznej jest dość prosta. Mianem tym określa się zestaw modułów fotowoltaicznych, które podłączone są ze sobą w sposób równoległy i szeregowy, przy czym ich zadaniem jest konwersja energii słonecznej na elektryczną i – w razie potrzeby – oddawanie jej do ogólnodostępnej instalacji elektrycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV. Przedrostek „mikro” oznacza, że mamy tu do czynienia z infrastrukturą o stosunkowo niewielkiej mocy zainstalowanej, wynoszącej maksymalnie 50 kW.
Jak działa i z czego się składa mikroinstalacja fotowoltaiczna?
Mikroinstalacja fotowoltaiczna składa się z modułów, które na skutek oddziaływania strumienia fotonów, wytwarzają ruch elektronów o określonym natężeniu i napięciu znamionowym. Generowana moc mikroinstalacji fotowoltaicznej zależy od:
- liczby modułów PV,
- nasłonecznienia tudzież zacienienia modułów,
- konstrukcji paneli (monokrystaliczne lub polikrystaliczne),
- kąta padania promieni słonecznych.
Fotowoltaika w skali mikro jest również wyposażona w kompleksowe oprzyrządowanie, które umożliwia połączenie ze sobą poszczególnych modułów, a także przekierowanie prądu stałego do inwertera (falownika) i przesłanie go poprzez przełączenie domowej mikroinstalacji fotowoltaicznej do ogólnodostępnej infrastruktury energetycznej. Systemy fotowoltaiczne wyposażone są również w zabezpieczenia, które odcinają przyłącze w przypadku zaniku napięcia w sieci.
Niektóre systemy fotowoltaiczne nie odprowadzają energii elektrycznej na zewnątrz, lecz przekierowują ją, ładując przydomowe magazyny energii. Dzięki temu przydomowa instalacja fotowoltaiczna wytwarza energię wyłącznie na potrzeby gospodarstwa domowego.
Czym różni się mikroinstalacja od większych instalacji fotowoltaicznych?
Moc zainstalowanej mikroinstalacji jest na ogół stosunkowo niewielka i wynosi od kilku do kilkudziesięciu kW. Punktem granicznym jest moc 50 kW. Oznacza to, że instalacja przekraczająca tą moc, nie jest uznawana za mikroinstalację.
Jakie są korzyści z mikroinstalacji fotowoltaicznych?
Korzyści wynikające z montażu mikroinstalacji mają charakter formalny i finansowy. Sprawdźmy, na co może liczyć inwestor, który zdecydował się na budowę własnej mikroinstalacji.
Ustawa o OZE a udogodnienia w mikroinstalacjach fotowoltaicznych
Wystarczalność mikroinstalacji fotowoltaicznej to największa korzyść przemawiająca za jej montażem. Oprócz tego inwestor może liczyć na relatywnie niewielkie koszty budowy mikroinstalacji, gdyż – zgodnie z obowiązującym prawem – nie jest on zobowiązany do uzyskania i posiadania koncesji niezbędnej do produkcji prądu z wykorzystaniem dużych farm słonecznych. Wreszcie inwestor może odliczyć od podatku koszty budowy mikroinstalacji. Istotną korzyścią jest również brak konieczności uzyskania pozwolenia na budowę instalacji PV.
Korzyści finansowe z budowy mikroinstalacji. Kiedy koszty się zwrócą?
Mówiąc o korzyściach, nie można również zapominać, że energia wytwarzana przez ogniwa może być wykorzystywana na własne potrzeby. Jeśli prąd oddawany jest do sieci, to w domu inwestora instaluje się licznik dwukierunkowy, który mierzy moc oddaną i pobraną. Posiadacz instalacji nie musi płacić za energię pobraną, jeśli zbilansował ją energią odebraną.
Ile czasu potrzeba, by zwróciły się wydatki na panele fotowoltaiczne? Dużo zależy od mocy instalacji PV. Termin zwrotu inwestycji zależy przede wszystkim od:
- zużycia energii przez gospodarstwo domowe,
- mocy, jaką mają zainstalowane panele fotowoltaiczne,
- dodatkowych wydatków np. na magazyny energii.
Szacuje się, że poprawne działanie paneli fotowoltaicznych przełoży się na zwrot inwestycji w przeciągu maksimum 5 – 7 lat.
Dofinansowania mikroinstalacji fotowoltaicznych
Decydując się na montaż paneli fotowoltaicznych, można skorzystać z różnych form dofinansowania. Rządowy program „Mój Prąd” pozwala na uzyskanie sfinansowania do 50% całej inwestycji, przy czym inwestor otrzyma nie więcej 6 000 złotych.
Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku programu „Czyste Powietrze”. Tutaj inwestor może liczyć na trzy różne poziomy finansowania:
- na poziomie podstawowym można liczyć na dofinansowanie w wysokości do 66 tys. zł za wszystkie elementy inwestycji i do 6 tys. zł za zakup i montaż samej fotowoltaiki,
- na poziomie podwyższonym można liczyć na odpowiednio 99 tys. zł i 9 tysięcy złotych,
- na poziomie najwyższym dofinansowanie budowy instalacji wynosi odpowiednio aż 135 tys. zł i do 15 tys. zł.
Ile kosztuje mikroinstalacja PV dla domu jednorodzinnego?
Ile kosztuje montaż paneli fotowoltaicznych i cała instalacja PV? Dużo zależy tu od tego, czy zdecydujemy się na montaż systemu z magazynem energii, czy też bez niego. Standardowa mikroinstalacja o mocy 10 kW z magazynem energii, który pomieści 7,1 kWh kosztuje około 50 000 złotych. Z kolei koszt instalacji bez magazynu jest niższy i wynosi około 32 000 złotych.
Co zrobić, aby nie przepłacić za mikroinstalację?
Cena mikroinstalacji fotowoltaicznej nie jest zbyt duża, biorąc pod uwagę dofinansowanie. Warto jednak pamiętać, że mikroinstalacje PV należy projektować w taki sposób, aby przyniosły jak największe korzyści finansowe. Większa moc instalacji może doprowadzić do sytuacji, w której źródło energii odnawialnej będzie oddawać zbyt dużo energii do sieci. W praktyce oznacza to, że wartość energii zużytej przez gospodarstwo będzie zbyt mała. Pamiętajmy, że ustawa OZE jasno mówi, że nadwyżka energii, która jest oddawana do sieci energetycznej, będzie odkupywana przez operatora systemu dystrybucyjnego po cenie regulowanej przez URE. W przypadku gdy instalacja wyprodukuje mniej, prosument kupuje energię od OSD po cenie rynkowej.
Jeśli rozliczenie instalacji fotowoltaicznej ma być dla prosumenta naprawdę korzystne, to warto się zaopatrzyć w alternatywne źródło energii cieplnej, takie jak np. pompa ciepła. Co prawda proces jej instalacji jest dość kosztowny, ale przy odpowiednim obliczaniu bilansu mocy otrzymamy bezemisyjne źródło ciepła, którego koszty eksploatacji będą pomniejszone o nadwyżki wyprodukowanej energii.
Czy mikroinstalacja fotowoltaiczna wpływa na wzrost wartości nieruchomości?
Tak. Szacuje się, że pozyskiwanie prądu z tzw. zielonych źródeł, może podwyższyć wartość nieruchomości nawet o 20 – 30%. Oczywiście dużo zależy tu od tego, jak duża energia elektryczna w budynku jest zużywana i czy jest on wyposażony w alternatywne źródła ciepła, których koszt eksploatacji – dzięki panelom PV – byłby niższy.
Cena a zysk z mikroinstalacji fotowoltaicznej. Ile można zaoszczędzić?
Jakie są finansowe zalety montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej? Ostateczny bilans zależy od ilości zużytej energii, a także mocy układu. Jeśli założymy, że dla danego budynku została obliczona optymalna moc instalacji, to możemy liczyć się z zyskami rzędu nawet kilku tysięcy złotych rocznie. Dzięki temu możemy liczyć na zwrócenie się inwestycji już po kilku latach. Oczywiście trzeba też liczyć się z dodatkowymi kosztami. Może się okazać, że przed montażem modułów PV instalacja elektryczna w budynku będzie musiała zostać przebudowana i dopasowana do nowych standardów. To oczywiście rodzi dodatkowe koszty. Dlatego działanie w sieci na zasadach prosumenta powinno być poprzedzone dokładną analizą. Doradztwo fotowoltaiczne jest niezbędne w celu prawidłowego oszacowania bilansu energetycznego budynku, a co za tym idzie – opłacalności całej inwestycji. Nie bez znaczenia jest również to, że proces budowy inwestycji powinien uwzględniać ją nieco na wyrost, gdyż moc paneli z każdym rokiem spada.
Reasumując, mikroinstalacja fotowoltaiczna to inwestycja, która pozwala na uzyskanie znacznych korzyści finansowych i co najważniejsze – wpływa na zmiany w miksie energetycznym. Nie można też zapomnieć o zyskach finansowych, ale ich wysokość powinien oszacować specjalista zajmujący się tą dziedziną.