Opłacalność instalacji fotowoltaicznej
LMVGroup Jaka jest opłacalność instalacji fotowoltaicznej i w jakim czasie zwróci się taka inwestycja?
Opłacalność instalacji fotowoltaicznej to temat, który interesuje coraz większe grono rodaków. Rosnąca świadomość ekologiczna sprawia, że społeczeństwo coraz bardziej zwraca uwagę na to skąd pochodzi energia, którą wykorzystuje. Innowacyjne rozwiązania, takie jak fotowoltaika, które pozwalają na pozyskiwanie energii w sposób bezemisyjny, budzi ogromne emocje. Prędzej czy później przychodzi jednak refleksja dotycząca opłacalności takich instalacji, tym bardziej, że często można usłyszeć, że fotowoltaika zwraca się ponad 20 lat więc w ogóle nie jest opłacalna. Jak więc z tą opłacalnością jest naprawdę?
Opłacalność instalacji fotowoltaicznej
Na opłacalność instalacji fotowoltaicznej wpływa wiele czynników. Do podstawowych należy poprawnie zaprojektowany system fotowoltaiczny pozwalający chociażby na uniknięcie zbędnego zacienienia instalacji fotowoltaicznej.
Istotny jest również dobór właściwych komponentów pozwalający zachować optymalny stosunek cena/jakość. O tym napiszemy w innym artykule.
Niebagatelne znaczenie mają oczywiście przepisy prawa, regulujące to zagadnienie. Oczywiście bardzo istotna jest cena energii dostępnej na rynku i cena energii na rynku hurtowym (dla firm), a także koszt samej instalacji.
Dom jednorodzinny, a opłacalność instalacji fotowoltaicznej
W większości przypadków, instalacje fotowoltaiczne na domach jednorodzinnych (a nawet blokach) będą miały charakter prosumencki. Co to znaczy? Prosument to osoba, która jednocześnie produkuje i konsumuje energię. W praktyce są to osoby fizyczne oraz instytucje, które nie prowadzą działalności gospodarczej w myśl ustawy o działalności gospodarczej. Będąc prosumentem przysługuje nam specjalne prawo zapisane w ustawie o odnawialnych źródłach energii. Instalacje fotowoltaiczne typu prosumenckiego działają w oparciu o tzw. opusty. W praktyce oznacza to możliwość zbilansowania wyprodukowanej i odprowadzonej do sieci energii, z tą pobraną. Dzięki temu możliwe jest obniżenie rachunków za energię elektryczna niemal do zera.
Zużycie bezpośrednie energii, a opłacalność instalacji fotowoltaicznej
Bezpośrednie zużycie energii jest jednym z najistotniejszych czynników wpływających na opłacalność instalacji fotowoltaicznej. Energia wygenerowana przez panele fotowoltaiczne w pierwszym momencie zużywana jest na zapotrzebowanie domu, dopiero jej nadmiar oddawany jest do sieci. Zatem w praktyce, zużycie własne energii generuje nam oszczędności na poziomie ok. 0,6 zł za 1 kWh. Energia oddana do sieci natomiast generuje nam oszczędności na poziomie ok. 0,48 zł. Różnica wynika z przepisów prawa, które stanowią, że prosument może odebrać 80% energii, którą odda wcześniej do sieci. Zasada to dotyczy mikroinstalacji fotowoltaicznych do 10 kW mocy. W przypadku większych instalacji prosument może odebrać 70% oddanej wcześniej energii. Nie zawsze jednak aktualna moc generowana przez ogniwa fotowoltaiczne spotyka się z aktualnym zapotrzebowaniem urządzeń w domu. Czasem elektrownia fotowoltaiczna generuje duże moce, a zapotrzebowanie w domu jest w tym momencie znikome i odwrotnie. Na stopień bezpośredniego zużycia energii, w najmniejszych instalacjach, znaczenie będzie mieć też fakt, czy są to instalacje jednofazowe, czy trójfazowe. Ale tym zagadnieniem zajmiemy się w osobnym wpisie. W związku z powyższym panuje przekonanie, że aby uzyskać niemal zero w rachunkach za energię elektryczną, to należy przewymiarować instalacje fotowoltaiczną w stosunku do rocznego zużycia tak, aby uzyskać ok. 20% wyższe zyski energetyczne. Czy przekonanie to jest prawdziwe zaraz się przekonamy.
Kiedy zwróci się instalacja fotowoltaiczna?
Rozważmy następujący przypadek. Dom jednorodzinny, o typowym profilu zużycia energii 2+2. Dach skośny o ekspozycji południowej, brak istotnych zacienień. Roczne zużycie energii na poziomie 5000 kWh. Zatem przyjmując, że 1 kWp wyprodukuje ok. 1000 kWh / rok (o symulacjach i rzeczywistych wynikach pracy instalacji fotowoltaicznych napisaliśmy tu w artykule Ile prądu wyprodukuje elektrownia fotowoltaiczna) oraz zakładając konieczność przewymiarowania instalacji o ok. 20%, aby zbliżyć się z rachunkami do zera wymagana moc wynosi ok 6 kWp.
Powyższy obrazek prezentuje instalacje o mocy 5,94 kWp (22 x 270 Wp) opartą o falownik trójfazowy. Roczny zysk energetyczny wynosi 6157 kWh. Udział bezpośredniej konsumpcji energii to 28,7% tj. 1767 kWh. Zatem z tego co wyprodukuje nam elektrownia fotowoltaiczna w ciągu roku 1767 kWh zużyjemy na miejscu (z pominięciem licznika). To przełoży się na bezpośrednie oszczędności (przy założeniu kosztu 1 kWh na poziomie 0,6 zł) w wysokości ok. 1060 zł. Natomiast reszta energii zostanie odprowadzona do sieci tj. 4390 kWh. Z tej wartości, na podstawie opustów, odbieramy 80%, za które nie płacimy. Zatem odbieramy 3512 kWh. Nasz bilans energetyczny wynosi więc 1767 (bezpośrednie zużycie) + 3512 (odebrane z sieci) tj. 5279. Po okresie roku nasz rachunek za energię będzie obejmował tylko opłaty stałe (ok 15 zł / miesiąc). Do sieci oddamy natomiast za darmo 279 kWh. Taką instalację można kupić już za ok. 25 000 zł brutto (8% VAT). Zakładając więc, że za energię rocznie płacimy 3000 zł (5000 kWh x 0,6 zł) prosty okres zwrotu wyniesie 8,33 lat.
Opłacalność instalacji fotowoltaicznej przewymiarowanej o 10%
W powyższej części poruszyliśmy ogólne zagadnienia wpływające na opłacalność instalacji fotowoltaicznej. Przyjrzeliśmy się też instalacji, której roczny zysk energetyczny był przewymiarowany o ok. 20%, w stosunku do zużycia.
Teraz natomiast przeanalizujemy przypadek elektrowni fotowoltaicznej przewymiarowanej o ok. 10%, która będzie wyglądać tak, jak na poniższym obrazku.
Mamy więc instalacje fotowoltaiczną o mocy 5,4 kWp (20 x 270 Wp). Roczny zysk energetyczny wynosi 5573 kWh, a udział konsumpcji własnej 31,1%. Zatem energia zużyta bezpośrednio to 1733 kWh, generująca oszczędności na poziomie ok. 1040 zł. Energia odprowadzona do sieci to 3840 kWh, z których odbieramy 3072 kWh. Bilans energetyczny wynosi więc 4805 kWh. Zatem pozostanie nam do zapłaty za zużytą energie ok. 117 zł / rok. Cena takiej instalacji to ok. 23 500 brutto (8% VAT). Ponieważ za energię wciąż musimy zapłacić 117 zł / rok, to podzielmy tę wartość przez 2833 zł. Prosty okres zwrotu wynosi w tym przypadku 8,3 lata.
Opłacalność instalacji fotowoltaicznej – więcej zmiennych
Powyższe wyliczenia prostego okresu zwrotu są obarczone pewnym błędem, ponieważ nie biorą pod uwagę dwóch istotnych zmiennych. Jedną z nich jest spadek produktywności paneli fotowoltaicznych, które po 25 latach osiągają moc 80% mocy znamionowej (jest to objęte 25 letnią gwarancją). Natomiast drugą jest wzrost cen energii. Zakładając, że cena energii będzie wzrastać w tempie 3% rocznie (i jest to dość ostrożne założenie, bo wiele wskazuje na to, że wzrost będzie postępował szybciej) i uwzględniając ww. spadek produktywności paneli fotowoltaicznych okres zwrotu będzie wyglądał następująco:
Podsumowanie
Jak widać, przy uwzględnieniu dodatkowych zmiennych, instalacja zwróci się już w niewiele ponad 7 lat. Zatem między bajki można włożyć twierdzenie, że elektrownie fotowoltaiczne zwracają się ponad 20 lat. Działająca obecnie ustawa i mechanizm opustów daje nam gwarancję (z mocy prawa bilansowanie gwarantowane jest na 15 lat), że instalacje tego typu zwrócą się znacznie szybciej. Zaprezentowane ceny instalacji obejmują całkiem przyzwoity sprzęt, na który gwarancję są dłuższe niż okres zwrotu. Dodatkowo rentowność ww. przykładu to 11,11%, a więc wartość absolutnie nieosiągalna na żadnych komercyjnych lokatach. Jesteśmy też na wiele lat uniezależnieni od wzrostu cen energii. Taka inwestycja jest zatem i ekologiczna i ekonomiczna i po prostu opłacalna. Może warto? 🙂
W kolejnym wpisie zajmiemy się instalacją fotowoltaiczną na firmę.
